Ben jij bescheiden? Dat is een mooie kwaliteit! Alleen ligt er een gevaar op de loer. Dat is als je té bescheiden bent. Dan word je onzichtbaar. Dat is niet goed voor jou maar ook niet goed voor je organisatie. Want misschien wordt dan over het hoofd gezien wat jouw unieke bijdrage is. Jouw uitdaging is dus jezelf profileren. Zichtbaar maken wat je doet, is een belangrijk onderdeel van goed functioneren. Je kunt bijvoorbeeld een heel goed idee hebben, maar als het niet lukt dat idee goed over te brengen en anderen mee te krijgen, ben je minder succesvol in je werk.
Jezelf functioneel zichtbaar maken is niet irritant
Als iemand zich aan het profileren is voor zijn eigen belang, wordt dat meestal niet gewaardeerd, het wordt eerder gezien als arrogant. Je kunt je beter ‘functioneel zichtbaar’ maken: zodat anderen daar iets aan hebben. Mensen waarderen het als ze weten wat jij doet of gedaan hebt, vooral als ze daar zelf wat aan hebben. Dan is het dus profileren op een manier die prettig is voor jezelf en anderen.
Kwaliteit x Zichtbaarheid = Succes
Je bepaalt meestal niet zelf of je die nieuwe functie krijgt of dat jij de projectleider wordt van dat nieuwe uitdagende project. Anderen bepalen dat. Daarom is het zo belangrijk dat die anderen zíen dat je zo goed bent in wat je doet en goede resultaten neerzet. Zowel je kwaliteiten als je zichtbaarheid zijn van belang om succesvol te zijn. Het begint dus bij je bewust te zijn van je eigen kwaliteiten.
Het is vaak makkelijker om te zeggen waar je niet goed in bent dan waar je wel goed in bent. Je vindt jezelf misschien niet goed genoeg en vergelijkt jezelf steeds met anderen. Je legt de lat hoog en bent niet gauw tevreden. Als je vooral bezig bent met wat er niet goed gaat, leg je daar ook de nadruk op naar anderen.
Als jij niet positief bent over jezelf, waarom zouden anderen dat dan wel zijn?
Het is van belang dat je weet wat je kwaliteiten zijn. Als jij niet weet wat jou speciaal maakt of wat jij bijdraagt, kun je ook niet van anderen verwachten dat zij zien waar jij goed in bent. Als jij elk compliment wegwuift en laat zien dat het niet zo bijzonder is wat jij doet en kunt, dan denken anderen ook dat het niet bijzonder is. Het is belangrijk om duidelijk te maken aan je collega’s en anderen in je werkomgeving wat jouw bijdrage is en waarvoor ze bij jou terechtkunnen. Maar hoe doe je dat dan?
Focus op de ander
Het is belangrijk om op anderen te focussen bij het profileren. Je maakt het jezelf op die manier makkelijker en voor anderen is het prettiger om naar jou te luisteren. ‘Focus op de ander’ kun je in je dagelijkse werk toepassen bij het beantwoorden van mailtjes, als je jezelf aan iemand voorstelt, bij netwerken, bij het geven van presentaties en zelfs bij sollicitatiegesprekken. Steeds als je in gesprek bent (of daaraan voorafgaand) bedenk je wat je kunt bijdragen voor de ander of bijvoorbeeld wat je kunt bijdragen aan een vergadering. Door te focussen op de ander is het veel minder spannend om het woord te nemen en daarnaast zul je ook al snel merken dat anderen jouw bijdrage aan het gesprek waarderen.
“Door te focussen op de ander is het veel minder spannend om het woord te nemen.”
Als je je aan iemand voorstelt, gaat het niet om jou
Veel mensen vinden het bijvoorbeeld spannend om zichzelf voor te stellen in een groep. Zij vinden het vervelend dat de spotlights op hen gericht zijn en om over zichzelf te vertellen. Ik merk ook vaak dat mensen tijdens het voorstellen de aansluiting missen met anderen in de groep. Wat helpt in zo’n situatie, is om de focus bij de anderen te leggen door te bedenken dat je er voor hen zit. Als je bijvoorbeeld hebt verteld wat voor functie je uitvoert, check dan bij de anderen of ze weten wat het is. Ze zullen dan knikken dat ze het begrijpen, of, als je daar de ruimte voor geeft, stellen ze je vragen over je functie. Dat stimuleert je om daarna enthousiaster verder te vertellen. Een voorstelrondje komt meestal niet onverwacht. Je kunt je er voorafgaand aan een vergadering of training op voorbereiden. Bedenk welke informatie relevant is voor anderen. Het belangrijkste is om na te denken waarom je naar de vergadering of training gaat: wat verwacht je ervan en wat kom jij brengen of halen? Dat willen de anderen namelijk weten, dus dan luisteren ze geboeid.
Netwerken: geven in plaats van nemen
Als je gaat netwerken vraag je je waarschijnlijk af hoe je in contact komt met de juiste mensen, waar je het over moet hebben en of je wel interessant genoeg bent. Verschuif je focus eens van: wie kan mij helpen? naar: wie kan ik helpen? Bedenk dus op welke manier jij anderen kunt helpen, want dat doe je waarschijnlijk wel graag en met veel enthousiasme. Denk bij netwerken niet meteen aan bijeenkomsten met veel mensen. Netwerken kan ook kleiner: bel iemand op of loop langs en maak eventueel een afspraak om verder te praten. Grote kans dat diegene dat ook graag wil, want bijna iedereen vindt het leuk als je interesse toont. Luister goed en vraag door. Op die manier kom jij aan waardevolle informatie en speel je in op iets waar de ander naar op zoek is. Netwerken is wederzijds en begint meestal met geven.
Solliciteren: jij bent de oplossing
Focus ook op de ander als je gaat solliciteren of op zoek bent naar een nieuwe opdracht. Nu denk je misschien: als ik solliciteer, doe ik dat toch echt voor mijzelf: ik wil graag een nieuwe baan. Dat is natuurlijk zo. Maar realiseer je dat de ander iets nodig heeft. Hij heeft een vacature op zijn afdeling of in zijn organisatie. Er is werk dat niet gedaan wordt, of nog niet zo goed. De ander heeft dus een probleem. En jij bent de oplossing. Zie jezelf dus als de oplossing en niet als iemand die zelf een probleem heeft. Een werkgever is namelijk niet op zoek naar mensen met problemen. Bedenk waar de organisatie tegenaan loopt en wat jij daaraan kunt doen. Bij het schrijven van je sollicitatiebrief en het opstellen van je cv geef je duidelijk aan waarom je geschikt bent voor die organisatie. Pas je cv, en zeker je motivatiebrief, steeds aan, zodat je goed aansluit op wat de organisatie zoekt. En ook in het gesprek vraag je waar de organisatie tegenaan loopt. Op die manier heb je een veel leuker en relaxter tweerichtingsgesprek.
Werk waar je blij van wordt
Door te focussen op de ander kom je vaak aan waardevolle informatie, waar jij vervolgens makkelijk op kunt inspelen. Je gesprekspartners zullen jou waarderen omdat je goed aansluit bij waar zij mee bezig zijn en dat je geen haantje bent die het alleen maar over zichzelf heeft. Het is voor de mensen om je heen ook prettig als jij werk doet waar jij in uitblinkt. Dan weten ze dat ze bij jou terechtkunnen als ze hierover een vraag hebben. Als je zelf weet waar je goed in bent en als anderen dat ook weten, krijg je meer werk dat aansluit op die kwaliteiten. En waarschijnlijk is dat werk waar je energie van krijgt. ■
Bron • Hubregtse, M. (2019). Profileren zonder Opscheppen. Rotterdam: Room to Grow.
