Reflectie versterkt vitaal leiderschap

Vitaal leiderschap gaat niet (alleen) over het faciliteren van een thuiswerkplek of met je medewerkers een “Teams-bingo” organiseren. De nieuwe manier van werken, vraagt steeds meer eigen verantwoordelijkheid van mensen. Dus als je medewerker met een vraag naar je toe komt, vraag je eerst: “Wat had je zelf gedacht?”

Verandering komt alleen tot stand als mensen intrinsiek gemotiveerd zijn en ze de regie in eigen handen nemen. De belangrijkste taak voor vitale leiders is dan ook een stimulerende context te creëren, die medewerkers aanmoedigt om vitaal gedrag te vertonen. Vertrouwen is hierbij het sleutelwoord, net als het versterken van autonomie, de verbinding aangaan en ontwikkelen op kwaliteiten.

Een van de manieren om jezelf als leidinggevende hierin te versterken is wekelijks reflecteren. Blok een vast moment in de week, bijvoorbeeld vrijdag net na de lunch. Reflecteren gaat erom dat je op een onderzoekende manier naar jezelf kijkt. Hoe kijk je terug naar jouw gedrag, jouw gevoel en jouw motivatie om bepaalde keuzes te maken? Het gaat niet om het vinden van oplossingen (“wat moet je als leidinggevende doen?”), want dan komt de nadruk te liggen op het denken (over oplossingen). De reflectie moet dieper gaan om een professionele ontwikkeling op langere termijn te bewerkstelligen.

Reflectie

Het reflecteren op idealen en kernkwaliteiten is een voorbeeld van betekenisgerichte reflectie. Als je als leidinggevende bewust bent van je eigen kernkwaliteiten, kun je in veel verschillende situaties bekijken hoe die ingezet kunnen worden. Daardoor wordt langetermijn ontwikkeling gestimuleerd. Dat is een effectievere aanpak dan per geval zoeken naar een oplossing. Als zo’n oplossing werkt, is dat vaak slechts eenmalig omdat elke situatie weer anders is.

Autonoom en zelfsturend

In mijn coachtrajecten met leidinggevenden gaat het erom dat de leidinggevende leert om autonoom en zelfsturend te worden in het benutten van zijn of haar kracht en het hanteren van belemmeringen door betekenisgerichte reflectie.

Denk aan een situatie in de afgelopen week die heel goed of juist niet goed ging.

Stel jezelf de volgende vragen:

Omgeving -> Wat kwam je tegen? Hoe zag de situatie eruit?

Gedrag -> Wat deed je? Welk gedrag was zichtbaar?

Vaardigheden -> Welke vaardigheid liet je zien / had je willen gebruiken?

Overtuigingen -> Wat dacht je over de situatie? Wat was je overtuiging / geloofde je? Bijvoorbeeld: ik ga het redden/ik ga het niet redden. Welk effect had dat op jou?

Identiteit -> Hoe zag je je eigen professionele rol? Hoe was je zelfbeeld? Zijn er belemmerende gedachten? Zo ja, Wat doet dat met je als je dat denkt? Herken je dat van jezelf?

Betrokkenheid -> Wat doet deze situatie met jouw enthousiasme voor je werk? Wat is je ideaal/verlangen? Als je alle ballast loslaat, wat gebeurt er dan?

Kernkwaliteiten -> Welke kwaliteit van jezelf heb je gebruikt en wat gebeurde er met jou? Of welke kwaliteit van jezelf had je kunnen gebruiken? Wat gaat jou helpen om je kwaliteiten te gebruiken?

 

Stel dat je volgende week weer in zo’n situatie terechtkomt, wat kun je doen? Wat heb jij van jezelf geleerd. Kun je dit aanleren?